gara" Bidezko Merkataritzako Mundu Eguna ospatuko du maiatzaren x-(e)an. Jardunaldi honekin, mundu
osoan 2 milioi ekoizle eta langile baino gehiago biltzen dituen Bidezko Merkataritzaren
mugimenduak (gure herrialdean 2600 pertsona boluntario baino gehiago eta 135 profesional)
planetako biztanle guztiei bizitza duin bat bermatzea eta ingurumenaren hondamendia
gelditzea posible dela gogoratu nahi die. Horrela egiaztatu du Nazio Batuak erakundeak 2030
urterako bete beharko diren Munduko Helburuetan (Garapen Jasangarriaren Helburuak).
Horiek lortzeko funtsezko faktoreetako bat kontsumo erantzulea eta ekoizpen jasangarriagoa
sustatzea da.
Bidezko Merkataritzaren Mundu Egunean "deialdi bat egin nahi diegu biztanleei beren benetako
beharrei gehiago egokitzen den kontsumoa egiteko eta Giza-, eta Lan-Eskubideak eta
ingurumena errespetatzen dituzten ekoizpen ereduak sustatzeko" adierazi du Mercedes García
de Vinuesa, Bidezko Merkataritzako Estatu Koordinakundeko presidenteak (CECJ). "Zentzu
honetan ohiturak aldatzen baditugu, guztion garapena eta ongizatea sustatuko da".
Elikaduraren kasuan PNUD-en azken txostenaren arabera munduko biztanleriak kontsumitzen
dituen elikagaien %70a 2 hektarea baino gutxiagoko ustiapenak dituzten nekazal erakunde
txikiek ekoizten dituzte. Paradoxikoki sektore honetan lan egiten dute pertsonak ozta-ozta bizi
dira pobrezian. NLE-k duela gutxi egindako ikerketa baten arabera, muturreko pobrezian bizi
diren langileen ia bi laurdenek nekazaritzan egiten dute lan.
Bestalde, lurzoruaren degradazioak, lurren emankortasunaren murrizteak eta uraren erabilera
sostengaezinak baliabide naturalek elikagaiak hornitzeko duten gaitasuna murrizten ari dira.
Gobernu arteko Adituen Taldeak Klima Aldaketari buruz egin dituen txostenen arabera, azken 30
urteetan planetaren berotzea dela eta artoa, garia eta beste laborantza garrantzitsuen ekoizpena
modu nabarmenean murriztu da eta egoera horrek herrien elikagai-subiranotasuna jartzen du
arriskuan.
Errealitate hauen aurrean Bidezko Merkataritzak erakunde ekoizle txikien garapenaren eta
ingurumenaren zaintzaren aldeko apustua egiten du, baldintza duinetan egindako produktuak
merkaturatuz. Modu honetan Bidezko Merkataritzak ekoizle txikien garapena,elikadurasegurtasun
handiagoa eta toki- zein mundu-merkatuetan ekoizpen jasangarria sustatzen ditu.
Halaber, Bidezko Merkataritzak Nazio Batuek garatutako 2030 urterako bete beharko diren
Munduko Helburuak (Garapen Jasangarriaren Helburuak) lortzen laguntzen du. Nazio Batuen
Erakundeak dio "behar bezala egiten bada, nekazaritzak guztiontzako janaria eman eta soldata
duinak sor ditzake, landetan bizi diren pertsonei lagunduz eta ingurumena babestuz". Neurri
hauek 767 milioi pertsonek jasaten duten desberdintasuna eta pobrezia murriztuko lukete eta
ingurumenaren hondamena saihestuko litzake.
Bidezko Merkataritzaren printzipioak ekoizleentzat lan-baldintza duin eta seguruan bermatzean,
soldata egokia ordaintzean, berdina lan bera egien duten emakumeentzat eta gizonentzat,
haurren esplotazioa ukatzea eta ingurumena errespetatzen duten teknika eta prozeduren bidez
ekoiztean oinarritzen dira.
Bidezko Merkataritzaren Nazioarteko sarean ekoizten duten 2.000 erakunde baino gehiago
daude Afrika, Asia, Amerika Latindarra eta Karibeko 75 herrialdetan banatuta. Erakunde horietan
2 milioi pertsona baino gehiagok lan egiten du. Erakunde horietako lautik hiruk elikadura edo
kotoia bezalako lehengaiak ekoizten dituzte. Bestalde, Bidezko Merkataritzaren Mundu
Erakundearen arabera, 250 erakundek lantzen dute ehungintza eta artisautza.
Espainian Bidezko Merkataritzaren Estatu Koordinatzaileren erakundeek kudeatzen dituzten 150
denda eta espezializatutako saltoki daude. Gainera, produktuak txikizkarietan, saltoki handietan
eta ostalaritza kateetan ere aurki daitezke. 2016an fakturazioa 40,05 milioi eurotara igo zen,
2015ean baino bost milioi gehiago hain zuzen. Elikadura, bereziki kafea, azukrea eta kakaoa dira
gehien saltzen diren gaiak oraindik. Salmentak areagotu diren arren, gure herrialdea nahiko
atzean dago Europako beste herrialdeekin alderatuta.
Bidezko Merkataritzaren Estatu Koordinatzailea (CECJ) da gure herrialdean Bidezko
Merkataritzaren Mundu Eguna eta Lankidetzarako Nazioarteko Espainiako Agentziaren
finantzaketa du. Bidezko Merkataritzaren Mundu Egunaren egitarau osoa